Karnawał w Nowym Orleanie

Kalendarzowa wiosna już się zaczęła, Wielkanoc tuż za rogiem, a ja wrócę jeszcze do karnawału. Kilka lat temu miałem olbrzymią przyjemność odwiedzenia Nowego Orleanu. Miasto samo w sobie jest bardzo interesujące, ale wizyta w trakcie karnawału dodała smaczku.

Rzeka Missisipi i parowiec Natchez, którym można popłynąć w górę rzeki.

Największy Amerykański Budowniczy Mostów

Rudolf Modrzejewski

Termin „Największy Amerykański Budowniczy Mostów” może wprowadzać w błąd, no bo przecież miało być o Polakach… I będzie, będzie.

Wszystko zaczęło się od pewnej polskiej aktorki, która mimo, że w kraju była określana „czarodziejką sceny narodowej”, marzyla o tym, aby „grać Szekspira w jego własnym języku”. Aktorką tą była Helena Modrzejewska (1840-1909). I w pogoni za tym snem przybyła do Nowego Jorku w sierpniu 1876 roku. Razem z nią na amerykańskiej ziemi stanął jej 15-letni syn, Rudolf.

Rudolf urodził sie 27-go stycznia 1861 roku w Bochni, niedaleko Krakowa. Gdyby nie przyjazd do Ameryki, zapewne mówilibyśmy o znanym pianiście, ponieważ Rudolf wykazywał spory talent muzyczny, a Ignacy Jan Paderewski był jego przyjacielem.

Zaraz po przybyciu na kontynent amerykański, Rudolf razem z matką odwiedzili wystawę w Filadelfii, otwartą w setną rocznicę podpisania Deklaracji Niepodległości i jak pisze jego matka w swoich Wspomnieniach : „Rudolf nie posiadał się ze szczęścia, ponieważ bardzo się interesuje wszelkimi rodzajami maszyn, które są tam bardzo bogato reprezentowane.”

W 1877r. Helena zmieniła nazwisko na Helen Modjeska, a Rudolf stał się Ralphem Modjeskim. Wymowa nazwiska Modrzejewska była ponad siły Amerykanów.

W 1885r. Ralph skończył inżynierię budowlaną w Paryżu i wrócił do Stanów. Po odbyciu praktyki u George’a Morrisona (zwanego „ojcem mostownictwa”), otworzył biuro w Chicago.  W 1894r. dostał pierwszy poważny kontrakt, a po nim następne.

Most w Quebecu

W 1907r. został najpierw członkiem komisji wyjaśniającej katastrofę (zawaliło się budowane przęsło, grzebiąc 75 robotników, w tym ponad 30-tu z plemienia Mohawków), a następnie współarchitektem najdłuższego do dziś mostu wspornikowego w Quebeku (wzorowanego na Firth of Forth w Szkocji, blisko którego mieszkałem przez 2,5 roku).

Do największych osiągnięć Ralpha należą Most Beniamina Franklina w Filadelfii czy Bay Bridge w San Francisco, ale w sumie zbudował prawie 40 mostów. Jednym zarchitektów szkolących się u Ralpha był Joseph B. Strauss,

Most Beniamina Franklina w Filadelfii

człowiek, który zaprojektował słynny Golden Gate w San Francisco.

Ralph otrzymał wiele wyróżnień, m.in. honorowy doktorat w inżynierii na Uniwersytecie w Illinois, medal Franklina czy doktorat honoris causa na Politechnice Lwowskiej.

Bay Bridge w San Francisco

W marcu 2008 r. imieniem Rudolfa Modrzejewskiego nazwano most Fordoński w Bydgoszczy.

Modrzejewski do końca życia mówił i pisał po polsku, utrzymywał kontakty z krajem i z Polakami. Swoje listy do Polski zawsze podpisywał nazwiskiem Rudolf Modrzejewski. Znany działacz polonijny w Ameryce Ignacy Morawski tak charakteryzował Rudolfa Modrzejewskiego:”Jeśli idzie o jego polskość, to był bezwzględnie Polakiem, czuł się Polakiem i o tym wiedział każdy, kto się z nim towarzysko stykał.” Zachowywał też tradycje rodzinne. Święta Bożego Narodzenia spędzał „jak w Polsce”, przy stole wigilijnym i choince. Niewątpliwie dużą rolę w zachowaniu jego polskości odegrała jego matka, Helena.

Rudolf Modrzejewski zmarł 26-go czerwca 1940r. w Los Angeles.

.